ثبت طرح های صنعتی

آیا می دانستید اگر ثبت طرح صنعتی برای طرخ های جدیدی که برای محصولات تولیدی خود ایجاد کرده اید یا بسته بندی منحصر به فردی ابداع کرده اید قبل از افشا امری واجب است؟ 

طرح صنعتی چیست و چگونه باید ثبت طرح صنعتی را انجام داد؟

از نظر قانون ثبت اختراعات‌، طرح های صنعتی‌ و علائم تجاری:

<< هرگونه تركیب خطوط یا رنگها و هرگونه شكل سه‌بعدی با خطوط‌، رنگها و یا بدون آن‌، به‌گونه‌ای كه تركیب یا شكل یك فرآورده صنعتی یا محصولی از صنایع دستی را تغییر دهد، طرح صنعتی است‌.

در یك طرح صنعتی تنها دسترسی به یك نتیجه فنی بدون تغییر ظاهری مشمول حمایت از این قانون نمی‌باشد.>>

<< ترکیب خطوط یا رنگها و هرگونه شکل سه بعدی با خطوط ، رنگ یا بدون آن بگونه ای که ترکیب یا شکل یک فراورده را از نظر تزیینی و زیباشناختی تغییر داده است .

و باعث جذب مصرف کننده گردد را طرح صنعتی می گویند .

در یک طرح صنعتی تنها دسترسی به یک نسخه فنی بدون تغییر ظاهری مشمول حمایت قانون نمی باشد 

حقوق مالکیت معنوی

حقوق مالکیت معنوی به حقوقی گفته می شود که از تراوشات مغزی انسان ناشی شده است .

جنبه ابتکاری داشته ، قانون به مالک آن ( ثبت کننده )  حق استفاده انحصاری برای مدت معین  می دهد.

و دارای ارزش اقتصادی ، قابلیت خرید و فروش داشته ، در عین حال موضوع آن عینی نباشد .

برای این حق  بعضی از اساتید علم حقوق از نام “مالکیت های فکری” استفاده می کنند.

چون منشاء این حقوق را فکر و اندیشه انسان می دانند.

اما برخی دیگر واژه “مالکیت معنوی”را مناسب تر می دانند .

بنظر می رسد مالکیت معنوی درست تر باشد چون همه جنبه های  این حقوق مستقیماً از فکر و اندیشه انسان ناشی نمیشود ، (علامت تجاری – نشان جغرافیایی…).اما وجه مشترک همه آنها  فقط مادی نبودن آنها است (غیر قابل لمس) که در یک زیر مجموعه قرار داده شده اند .

از طرفی اموال مادی (قابل لمس) بوجود مالک آن وابسته نمی باشد. یعنی  توسط  مالک  بوجود نیامده بلکه قبل از مالک ، آن مال وجود داشته ، شاید در تملک شخص دیگری بوده است .

اما اموال معنوی وجود آن وابسته به وجود پدید آورنده آن است و یعنی اگر پدید آورنده آن  وجود نداشت قطعاً آن مال  در آن زمان و آن مکان پدید نمی آمد .

یا قابل ارتقاء و تکمیل توسط اشخاص دیگر هم اتفاق نبود .

• مالکیت صنعتی

1. نشان جغرافیایی
2. نام تجاری
3. طرح های صنعتی
4. حقوق نرم افزار
5. علائم تجاری
6. مدارهای یک پارچه
7. اسرار تجاری
8. اختراعات
9. مدلهای مصرفی

حقوق مالکیت معنوی  به دوبخش حقوق مالکیت صنعتی و حقوق ادبی هنری تقسیم می شود .

• مالکیت ادبی هنری

1-    عامل مهمی برای توسعه پایدار.

2-    عامل موثر برای جلب سرمایه گذاری خارجی.

3-    زمینه ساز انتقال تکنولوژی.

4-    ایجاد انگیزه برای تحقیقات و نوآوری.

5-    جلوگیری از افشا و باعث پیشرفتهای تکنولوژی و نوآوری.

6-     جلوگیری از فعالیتهای تکراری موازی کاری.

7-    پایه گذاری بستر غالب برای یک صنعت پویا و پیشرفته… .

•  خلاقیتی

1. اختراعات.
2. طرح های صنعتی.
3. مدلهای مصرفی.
4. حقوق نرم افزار.
5. مدارهای یک پارچه.
6. اسرار تجاری.

• تجاری

1. علائم تجاری.
2. نشان جغرافیایی.
3. نام تجاری.
4. اسرار تجاری.

1-ثبت ملی

روش ثبت ملی به مانند ثبت در کشور مبدا (داخلی) می باشد .

یعنی متقاضی باید پس از انتخاب کشور هدف با انتخاب وکیل یا مراجعه حضوری (بستگی به قانون ملی کشور هدف دارد) کلیه مدارک را به زبان کشور هدف ترجمه کند .

سپس پس از تایید مراجع ذی صلاح به اداره مربوطه ارائه نماید که مستلزم هزینه و زمان بیشتری خواهد بود.

2- ثبت منطقه ای:

گروهی از کشورها دارای معاهده همکاری منطقه ای می باشند که در صورت ثبت در یکی از کشورهای عضو، سایر کشورهای عضو آن معاهده آن طرح را حمایت خواهند نمود.

اتحادیه های منطقه ای شامل حوزه های ذیل می باشند.

الف- اداره منطقه مالکیت صنعتی آفریقا (ARIRO) برای حمایت از طرح ها در کشورهای آفریقایی انگلیسی زبان

ب – اداره طرح های بلوکس (BDO) برای حمایت در بلژیک هلند و لوکزامبورگ

ج – اداره هماهنگ سازی بازارهای داخلی (OHIM) برای طرح های اتحادیه ای در کشور عضو اتحادیه اروپایی

3- ثبت بین المللی

ابتدا باید گفته شود که درهیچ نقطه ای از جهان سیستمی وجود ندارد که شما طرح صنعتی ، اختراع ، علامت تجاری یا نشان جغرافیایی مورد تقاضای خود را در یک کشور ثبت نموده و در سایر کشورها حمایت شود.

همچنانکه توضیح داده شد فقط در ثبت منطقه ای آن هم در شرایط خاص چنین سیستمی وجود دارد.

به هرحال برای ثبت بین المللی شما طبق موافقت نام لاهه (معاهده‌ای که به منظور ثبت بین المللی “تقاضای یکپارچه” طرح صنعتی به وجود آمده و سازمان جهانی مالکیت معنوی (wipo)  متولی اجرای آن است) اتباع هریک از کشورهای عضو موافقتنامه می‌توانند با تکمیل یک تقاضانامه بین المللی به بخش اجرای معاهده لاهه مستقر در سازمان جهانی مالکیت معنوی تسلیم نماید.

در خواست وی به کشورهای مورد تقاضا ارسال (احتمال دارد بعضی کشورها تقاضای ثبت شما را پذیرفته بعضی از کشورها هم نپذیرند) درصورت پذیرش در کشورهای مورد تقاضا مورد حمایت قرار خواهد گرفت .

اما کشورهایی که تقاضای شما را رد کردند شما می توانید به این تصمیم اعتراض نمایید.

چنانچه ثبت شود مورد حمایت قرار خواهد گرفت اگر هم تقاضای شما مجدداً رد شود تحت حمایت قانون آن کشور نخواهد بود.

(فعلاً کشور ما عضو این موافقت نامه نمی باشد .

اما کشورما درخصوص ثبت بین المللی اختراع به معاهده PCT درخصوص ثبت بین المللی علائم تجارت به معاهده پروتکل مادرید درخصوص ثبت بین المللی نشان جغرافیایی به معاهده لیسبون درخصوص ثبت مبدا غیرواقعی کالا به معاهده مادرید عضو می باشد.)

چه طرح هایی تحت حمایت قانون طرح های صنعتی قرار ندارند؟

1-     طرح هایی كه جدید یا اصیل نباشند

2-     طرح هایی كه قبل از تسلیم اظهارنامه در هر نقطه ای از جهان افشا شده باشند.

3-     طرح هایی كه بهره برداری از آنها خلاف موازین شرعی یا نظم عمومی و اخلاق حسنه باشند.

4-     طرح هایی كه حاوی نمادها یا نشانه های رسمی باشند.

5-     طرح هایی كه درنتیجه عملكردفنی بدون تغییر ظاهری ایجاد شوند.

6-     طرح هایی كه نتوان آنرا جای دیگری ساخت

7-     طرح هایی كه شکل ثابت ندارند

8-     قسمتی از یک طرح که به تنهایی مفهومی ندارد

9-     طرح هایی که عیناً در طبیعت وجود دارند

10-  اشکال هندسی

11-  طرح هایی که به الکتریسیته وابسته هستن

مدارک و شرایط  مورد نیاز برای ثبت طرح صنعتی

1- تکمیل دو نسخه اظهارنامه طرح صنعتی :

اظهارنامه باید در فرم مخصوص و به زبان فارسی تنظیم شده و پس از ذکر تاریخ، توسط متقاضی یا نماینده قانونی وی امضاء شود.

(ماده ی 68) در صورتی که اسناد ضمیمه اظهارنامه و سایر اسناد مربوط،به زبان دیگری غیر از فارسی باشد،

ارائه اصل مدارک مورد نیاز همراه با ترجمه عادی کامل آن ها الزامی است.

مع ذلک اگر ترجمه کامل این مدارک برای متقاضی میسر نباشد می توان خلاصه آن ها را به فارسی ضمیمه نماید،مرجع ثبت در صورت لزوم می تواند در جریان بررسی اظهارنامه،ترجمه رسمی مدارک مذکور را مطالبه کند.

چنانچه اصطلاحات فناوری و اطلاعات به کار رفته در اسناد مذکور،معادل فارسی نداشته باشند ذکر همان اصطلاحات کفایت می کند.

اظهارنامه طرح صنعتی وفق ماده ی 70،باید حاوی نکات زیر باشد:

* اسم، نشانی، کدپستی، شماره ملی، تابعیت و سمت متقاضی یا نماینده قانونی وی و در صورتی که متقاضی شخص حقوقی است.

ذکر نام، نوع فعالیت، اقامتگاه، محل و شماره ثبت، تابعیت، مرکز اصلی و عندالزوم هر شناسه دیگر الزامی است.

* اسم،اقامتگاه و کدپستی شخص یا اشخاصی که صلاحیت دریافت ابلاغ ها در ایران را دارند،در صورتی که متقاضی مقیم ایران نباشد.

* اسم و اقامتگاه طراح در صورتی که متقاضی همان طراح نباشد،

* ذکر کالا و طبقه ای که متقاضی درخواست ثبت طرح برای آن را دارد.

* تاریخ، محل و شماره اظهارنامه یا گواهی نامه طرح صنعتی در خارج، در صورت درخواست حق تقدم.

* تعیین ضمائم

تبصره ها

1- در صورت تسلیم اظهارنامه و سایر اسناد مربوط توسط اشخاص حقوقی،امضاء آن ها از طرف اشخاص مجاز ضروری است.

2- اسم و نشانی متقاضی مقیم خارج از کشور علاوه بر فارسی باید به حروف لاتین باشد و با همان حروف نیز ثبت و آگهی شود.

3- چنانچه طرح صنعتی دو بعدی باشد،5 نمونه از شکل یا تصویر گرافیکی یا 5 نمونه از طرح ترسیم شده به عنوان نمونه

4- چنانچه طرح صنعتی سه بعدی باشد،5 نمونه از شکل یا تصویر گرافیکی یا 5 نمونه از طرح ترسیم شده به عنوان نمونه

5- در طرح صنعتی سه بعدی،مرجع ثبت می تواند ماکتی از آن را به همراه اظهارنامه درخواست نماید.

اندازه ماکتی که متقاضی از مدل طرح خود ارائه می دهد،باید حداکثر بیست در بیست در بیست سانتی متر و وزن آن حداکثر 2 کیلوگرم و از ماده ی بادوام و غیر فاسد شدنی باشد.

6- درخواست کتبی مبنی بر عدم ذکر اسم طراح به صورت اسکن شده و الصاق آن در پرونده الکترونیکی (چنانچه طراح نخواهد اسم وی ذکر شود).

7- رسید مربوط به پرداخت هزینه اظهارنامه و در صورتی که اظهارنامه شامل دو یا چند طرح صنعتی است رسید مربوط به پرداخت هزینه های اضافی

8- مدارک مربوط به حق تقدم که باید همزمان با تسلیم اظهارنامه یا حداکثر ظرف 15 روز از آن تاریخ تسلیم شود.

در صورتی که متقاضی طبق ماده 9 قانون،درخواست حق تقدم کرده باشد،هنگام تقاضای ثبت طرح صنعتی باید درخواست خود را که حاکی از این حق باشد،به مرجع ثبت تسلیم نماید.

این درخواست باید مشتمل بر نکات ذیل باشد:

1-تاریخ و شماره اظهارنامه اصلی

2-طبقه بندی بین المللی مرتبط با اظهارنامه اصلی

3- کشور یا کشورهایی که اظهارنامه اصلی در آن جا تسلیم شده است و چنانچه اظهارنامه منطقه ای یا بین المللی مبنای حق تقدم باشد؛ذکر ماخذ آن.

4- تاریخ اظهارنامه همان تاریخ تسلیم آن به اداره مالکیت صنعتی است.

مشروط بر این که در زمان تسلیم،اظهارنامه حاوی کلیه اطلاعاتی باشد که شناسایی متقاضی و همچنین نمایش گرافیکی کالای متضمن طرح صنعتی را میسر سازد.

5- در صورتی که متقاضی مدعی دو یا چند اظهارنامه پیشین باشد، مدت حق تقدم از زمان مقدم ترین آن ها محاسبه می شود.

6- مدارک نمایندگی، در صورتی که تقاضا توسط نماینده قانونی به عمل آید.

شرایط و مشخصات فنی تصاویر ارسالی

1- سایر تصاویر حداکثر A4 باشد وحتماَ بصورت عمودی اسکن شود.
2- در تصویر ارسالی طرح باید در یک زمینه ساده،به نحوی که قابل رویت باشد قرار گیرد.
3- تصویر کالا بصورت رنگی باشد و حداکثر حجم آن  KB500 باشد.

4-  تکمیل فرم اظهارنامه ثبت طرح صنعتی؛

5- مدارك مثبت هویت متقاضی؛

• اشخاص حقیقی: کپی شناسنامه و کپی کارت ملی؛
• اشخاص حقوقی: آخرین روزنامه رسمی دلیل مدیریت کپی شناسنامه و کارت ملی صاحبان امضاء

6-  مدارك نماینده قانونی:

درصورتی که تقاضا توسط نمااینده قانونی (وکیل، دارنده یا دارندگان حق امضا برای اشخاص حقوقی و …) به عمل آید مدارک آن ضمیمه گردد.

7-  مدارک مثبت هویت طراح:

ارائه کپی شناسنامه و کارت ملی طراح

8-  ارائه نمونه از طرح صنعتی مورد درخواست برای ثبت.

• اگر طرح صنعتی دو بعدی باشد، پنج نمونه از شكل یا تصویر گرافیكی یا پنج نمونه از طرح ترسیم شده.
• اگر طرح صنعتی سه بعدی باشد، پنج نمونه از شكل یا تصویر گرافیكی یا پنج نمونه از طرح ترسیم شده از تمامی جوانب طرح مورد تقاضا.

در طرح صنعتی سه بعدی، مرجع ثبت می‌تواند ماكتی از آن را به همراه اظهارنامه درخواست نماید.

اندازه ماكتی كه متقاضی از مدل طرح خود ارائه می‌دهد، باید حداكثر 20×20×20 سانتی متر و وزن آن حداكثر 2 كیلوگرم است.

و از ماده‌ای بادوام و غیرفاسد شدنی باشد.

برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید با مشاورین آوا حساب توس تماس حاصل نمائید.

شماره تماس: 05136024422 – 09154422149

بروزرسانی شده در تاریخ 1402/12/17 ساعت 12:28