ثبت اختراع یکی از مهم‌ترین اقدامات برای حفظ حقوق مادی و معنوی مخترعان و نوآوران است. زمانی که ایده یا محصولی جدید خلق می‌کنید، ثبت اختراع به شما کمک می‌کند تا از سرقت یا سوءاستفاده دیگران جلوگیری کنید و انحصار بهره‌برداری از آن را در اختیار داشته باشید. فرآیند ثبت اختراع نیازمند آشنایی کامل با قوانین مالکیت فکری، تهیه مدارک تخصصی و پیگیری دقیق مراحل اداری است. در این مسیر، داشتن یک مشاور یا شرکت متخصص، می‌تواند دغدغه‌های شما را کاهش دهد. آوا حساب با ارائه خدمات مشاوره‌ای و اجرایی، راهنمایی مطمئن برای ثبت اختراع فوری شما خواهد بود.
برای آنکه بتوانید ایده یا محصول خود را به‌طور قانونی ثبت کنید، باید ابتدا با شرایط ثبت اختراع آشنا باشید. در ادامه، چهار شرط اصلی را که هر اختراع باید داشته باشد، بررسی می‌کنیم. اگر نیاز به راهنمای ثبت اختراع دارید، این موارد نقطه شروع شماست.
یکی از مهم‌ترین شرایط ثبت اختراع این است که ایده یا محصول شما جدید باشد و مشابه آن قبلاً در هیچ کجای دنیا ثبت نشده باشد. این ویژگی که به آن Prior Art هم گفته می‌شود، تضمین می‌کند اختراع شما منحصربه‌فرد بوده و در دانش فنی قبلی، سابقه‌ای برای آن وجود ندارد.
اختراع علاوه بر جدید بودن، باید گام ابتکاری داشته باشد؛ یعنی ایده‌ای تازه ارائه دهد که فردی با دانش متوسط در آن حوزه نتواند به‌راحتی به آن برسد. این شرط نشان می‌دهد اختراع شما صرفاً کپی یا ترکیب ساده اختراعات قبلی نیست، بلکه در عمل مشکل خاصی را حل می‌کند.
برای ثبت اختراع، اختراع باید قابلیت استفاده در صنعت یا تولید را داشته باشد. اگر ایده صرفاً در حد یک نظریه باقی بماند و نتوان آن را عملی کرد، شرایط ثبت اختراع را ندارد. درواقع باید بتوان آن را تولید کرد یا در فرآیندی صنعتی به‌کار برد.
برخی موضوعات اساساً قابل ثبت نیستند؛ مانند نظریه‌های علمی، روش‌های ریاضی، برخی نرم‌افزارها بدون اثر فنی، گونه‌های گیاهی یا حیوانی خاص و هر آنچه مخالف نظم عمومی یا اخلاقیات باشد. این موضوع در قوانین اکثر کشورها دیده می‌شود و باید حتماً رعایت شود.
در کنار آگاهی از این شرایط، همکاری با یک شرکت معتبر در زمینه ثبت شرکت و مالکیت فکری مانند آوا حساب می‌تواند مسیر ثبت ایده شما را مطمئن‌تر کند.
مراحل ثبت اختراع در ایران چگونه است؟ برای موفقیت در فرایند ثبت اختراع، باید مراحل قانونی و اجرایی آن را با دقت طی کنید. در ادامه، مراحل ثبت اختراع در ایران را به‌صورت گام‌به‌گام و به زبان ساده توضیح می‌دهیم تا دید روشنی از روند ثبت اختراع داشته باشید. مراحل ثبت اختراع داخلی
نخستین گام در نحوه ثبت اختراع، ساخت حساب کاربری در سامانه ثبت اختراع است. متقاضی باید وارد سایت ثبت اختراع به نشانی iripo.ssaa.ir شود و از منوی اصلی گزینه «ثبت‌نام متقاضی/ ورود اعضا» را انتخاب کند. پس از تکمیل فرم‌های ثبت‌نام، یک حساب اختصاصی خواهید داشت که از طریق آن تمام امور و مکاتبات پیگیری می‌شود.
در ادامه‌ی مراحل ثبت اختراع، باید نوع متقاضی مشخص شود. اگر فردی حقیقی هستید، گزینه مربوط به شخص حقیقی، مالک یا مخترع را انتخاب کنید. برای شرکت‌ها و موسسات، گزینه شخص حقوقی انتخاب می‌شود. در این مرحله باید اطلاعات شخصی و سازمانی به‌طور کامل و دقیق وارد شود تا فرایند ثبت بدون نقص انجام شود.
یکی از نکات مهم در مراحل ثبت اختراع در ایران، همکاری میان چند مخترع است. اگر اختراع شما حاصل تلاش گروهی باشد، هر مخترع باید به‌صورت جداگانه در سامانه ثبت‌نام کند. سپس یکی از افراد از طریق حساب کاربری‌اش سایر همکاران را به پرونده اضافه می‌کند تا همه مخترعین در ثبت اختراع سهیم باشند.
در روند ثبت اختراع فوری، تکمیل دقیق اطلاعات هویتی و ارتباطی اهمیت بالایی دارد. اطلاعات شما با سامانه ثبت احوال تطبیق داده می‌شود، پس باید کد ملی، شماره همراه و کد پستی صحیح وارد شود. شماره موبایل باید به نام خود فرد باشد تا ابلاغ‌ها و اطلاع‌رسانی‌ها بدون مشکل انجام شود. این مرحله به کاهش خطاهای بعدی کمک می‌کند.
پس از ثبت اطلاعات، باید اظهارنامه اختراع را تکمیل و ارسال کنید. تمام اطلاع‌رسانی‌های مربوط به مراحل ثبت اختراع در ایران از طریق پیامک انجام می‌شود. متقاضی باید عدد مشخص‌شده (مثلاً ۵) را به شماره تعیین‌شده پیامک کند تا در جریان وضعیت پرونده خود قرار بگیرد.
در این مرحله باید مشخص کنید اختراع شما به چه حوزه‌ای تعلق دارد و مدارک مرتبط را آپلود کنید. صحت مدارک در این بخش بسیار مهم است. در صورتی‌که نقصی در پرونده باشد، از طریق سامانه اطلاع‌رسانی می‌شود. برخی متقاضیان همزمان با این مرحله، اقدام به اخذ کارت بازرگانی یا ثبت برند می‌کنند تا روند تجاری‌سازی اختراعشان تسهیل شود.
حالا که متوجه شدیم چگونه ثبت اختراع کنیم، اگر در هر بخش از مسیر نیاز به مشاوره داشتید، می‌توانید از خدمات شرکت‌های متخصص بهره بگیرید تا فرایند شما بدون مشکل انجام شود
با ثبت برند در مقابل تقلب و سواستفاده از نام تجاری خود مقاومت کنید!
برای دریافت گواهی ثبت اختراع باید مدارک مشخصی را طبق الزامات اداره ثبت اختراع آماده و ارائه کنید. در ادامه فهرست این مدارک را مشاهده می‌کنید
توجه داشته باشید که اظهارنامه اختراع جزء اوراق بهادار است و باید این اوراق مخصوص را از واحد فروش اوراق بهادار، واقع در اداره کل ثبت شرکت ها تهیه کنید. دقت داشته باشید این اوراق باید به زبان فارسی و بدون لاک گرفتگی، قلم خوردگی و پاره گی تنظیم شود. در تنظیم اظهارنامه لازم است تا به موارد زیر دقت کنید.
به موجب ماده 10 آیین نامه ی اجرایی قانون ثبت اختراعات، توصیف اختراع باید صریح و همراه با جزئیات، کامل و شامل موارد زیر باشد.
مطابق ماده 11، ادعای اختراع باید عناصر اختراعی را که حمایت از آن درخواست شده، در چهارچوب مشخصه فنی تعیین کند. هر اختراع می تواند شامل یک یا چند ادعا باشد. ادعا یا ادعاها علاوه بر صریح بودن باید شرایط ذیل را نیز دارا باشد.
شرکتتان را ثبت کنید و از حمایت قانونی برای هویت تجاری خود بهره‌مند شوید!
طبق مواد 13 و 14 خلاصه باید شامل 70 تا 200 کلمه و صرفا فقط برای بیان اطلاعات اختراع باشد. البته در صورت لزوم می‌تواند فرمول شیمیایی یا معادلات ریاضی را نیز شامل شود.
اگر نقشه‌ها،نمودارها و جداول بخشی از ضمیمه اظهارنامه اختراع شما هستند، هنگام ترسیم آن‌ها باید به نکات زیر توجه کنید.
مدارک ثبت هویت متقاضی باید به طور کامل تکمیل و ارائه گردد. مدارک اشخاص حقیقی شامل کپی شناسنامه و کپی کارت ملی است. مدارک اشخاص حقوقی نیز باید شامل آخرین روزنامه رسمی دلیل مدیریت، کپی شناسنامه و کارت ملی صاحبان امضاء و آگهی آخرین تغییرات باشد پس از ارائه مدارک ذکر شده لازم است تا مراحل زیر را به ترتیب طی کنید.
مدت زمان ثبت اختراع و اعتبار آن، مسئله‌ای مهم برای مخترعان است که باید پیش از اقدام به ثبت اختراع فوری به آن توجه کنند. برخلاف تصور رایج، ثبت اختراع یا همان پتنت، همیشگی نیست و پس از مدتی اعتبار آن به پایان می‌رسد. طبق قوانین ثبت اختراع ایران، اعتبار پتنت‌های صادره ۲۰ سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه خواهد بود. این یعنی اگر به‌موقع اظهارنامه خود را ثبت کنید، می‌توانید تا دو دهه از حقوق انحصاری اختراع بهره‌مند شوید.
البته توجه داشته باشید که در این مدت باید سالانه هزینه‌ای تحت عنوان هزینه نگهداری پرداخت شود تا اعتبار پتنت تمدید شود؛ در غیر این‌صورت اعتبار ثبت اختراع باطل می‌شود و اختراع شما وارد مالکیت عمومی می‌شود. در برخی کشورها مانند آمریکا، مدت اعتبار می‌تواند تا ۱۷ سال پس از صدور باشد. اگر از حق تقدم استفاده کنید، این مدت می‌تواند یک سال دیگر هم افزایش یابد.
هزینه ثبت اختراع در ایران موضوعی است که بسیاری از مخترعان قبل از اقدام به ثبت، درباره آن پرس‌وجو می‌کنند. در واقع، ثبت اختراع رایگان نیست و اگر جایی ادعا می‌شود ثبت شرکت رایگان یا ثبت اختراع بدون هزینه انجام می‌شود، بیشتر تبلیغاتی گمراه‌کننده است. هزینه ثبت اختراع به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ از جمله تعداد صفحات اظهارنامه، تعداد ادعاها، وجود نقشه‌ها، هزینه‌های انتشار آگهی در روزنامه رسمی و همچنین دستمزد وکیل یا موسسه‌ای که خدمات ثبت را انجام می‌دهد.
علاوه‌بر این، برخی هزینه‌های جانبی مانند ترجمه مدارک یا هزینه‌های نگهداری سالانه هم باید در نظر گرفته شوند. برای اینکه درگیر هزینه‌های پنهان و غیرشفاف نشوید، بهتر است با یک مجموعه معتبر کار کنید. آوا حساب با ارائه خدمات شفاف و تخصصی در زمینه ثبت اختراع و ثبت شرکت، خیال شما را از بابت هزینه‌ها راحت می‌کند. اگر می‌خواهید اختراع خود را با هزینه منطقی و بدون دردسر ثبت کنید، می‌توانید همین حالا با کارشناسان آوا حساب مشورت کنید.
اگر به دنبال ثبت اختراع فوری و بدون دردسر هستید، انتخاب یک مشاور متخصص اهمیت زیادی دارد. بسیاری از متقاضیان در مسیر ثبت اختراع ایران به دلیل ناآگاهی از قوانین، با مشکلاتی مانند رد اظهارنامه یا طولانی‌شدن روند ثبت مواجه می‌شوند. تیم آوا حساب با تجربه و تخصص در این حوزه، خدمات مشاوره ثبت اختراع را با هزینه‌ای مناسب و شفاف ارائه می‌دهد تا مسیر ثبت را برای شما ساده‌تر کند. کارشناسان آوا حساب، از آماده‌سازی مدارک و تنظیم اظهارنامه تا پیگیری روند ثبت در اداره مالکیت معنوی در کنار شما هستند و در تمام مراحل، نکات حقوقی و فنی لازم را به شما آموزش می‌دهند. اگر به فکر ثبت سریع و اصولی ایده ارزشمندتان هستید، آوا حساب بهترین همراه شماست.
سوالات متداول
ثبت اختراع فرآیندی قانونی برای حفاظت از ایده یا محصول جدید شماست که به شما حق انحصاری استفاده و بهره‌برداری از آن را می‌دهد و جلوی کپی‌برداری دیگران را می‌گیرد.
اختراعاتی که نوآورانه، دارای گام ابتکاری و کاربرد صنعتی باشند و در لیست موارد غیرقابل ثبت (مثل تئوری‌های علمی یا کشفیات طبیعت) نباشند، قابل ثبت هستند.
در ایران اعتبار ثبت اختراع از تاریخ تسلیم اظهارنامه تا ۲۰ سال برقرار است و نیاز به تمدید و پرداخت هزینه‌های سالانه دارد.
بله. در صورت وجود چند مخترع، همه افراد باید به عنوان مالک اختراع در اظهارنامه معرفی شوند.
