کارت بازرگانی حقیقی و حقوقی از نظر ماهیت و ساختار قانونی تفاوت‌های اساسی در دریافت خدمات مالی دارند. کارت بازرگانی حقیقی به نام یک فرد صادر می‌شود و تمامی مسئولیت‌ها و تعهدات قانونی و مالی بر عهده شخص حقیقی دارنده کارت است. این نوع کارت برای کسب‌وکارهای کوچک و فعالیت‌های فردی مناسب است. ضمن آن، کارت بازرگانی حقوقی به نام یک شرکت یا موسسه صادر می‌شود و مسئولیت‌ها بر عهده شخصیت حقوقی (شرکت) قرار می‌گیرد.
کارت بازرگانی حقوقی برای شرکت‌ها و سازمان‌های بزرگ‌تر که نیاز به فعالیت‌های گسترده‌تر و منابع بیشتری دارند، مناسب است. تفاوت‌های دیگر نیز شامل مدارک موردنیاز، فرآیند دریافت و نحوه مدیریت مالیات و تعهدات قانونی است که هر کدام از این دو نوع کارت را برای گروه‌های مختلف از فعالان تجاری مناسب می‌سازد. در ادامه فرق کارت بازرگانی حقیقی و حقوقی را بررسی می‌کنیم.
فرق بین کارت بازرگانی حقیقی و حقوقی چیست؟
اگر قصد اخذ کارت بازرگانی فوری را دارید باید به این تفاوت‌ها دقت کنید. کارت بازرگانی یکی از مدارک اصلی و ضروری برای انجام فعالیت‌های تجاری در سطح بین‌المللی است. این کارت به‌عنوان مجوزی برای واردات و صادرات کالاها و خدمات، ثبت برند و سایر فعالیت‌های تجاری بین‌المللی محسوب می‌شود. دارندگان کارت بازرگانی می‌توانند به‌راحتی وارد بازارهای جهانی شده و در عرصه‌های مختلف اقتصادی به فعالیت بپردازند.
ضمن این نکات، کارت بازرگانی به دو نوع عمده تقسیم می‌شود: کارت بازرگانی حقیقی و کارت بازرگانی حقوقی. هر یک از این دو نوع کارت ویژگی‌ها و تفاوت‌های خاص خود را دارند که برای انتخاب صحیح و استفاده بهینه از آنها، آگاهی از این تفاوت‌ها بسیار حائز اهمیت است.
همچنین در شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات هم هزینه اخذ کارت بازرگانی هم وابسته به نوع آن متفاوت است.
1. مالکیت کارت بازرگانی
کارت بازرگانی حقیقی به نام فردی صادر می‌شود که خود به‌تنهایی یا به‌عنوان صاحب یک کسب‌وکار اقدام به فعالیت‌های تجاری می‌کند. این فرد ممکن است یک تاجر، تولیدکننده، یا یک شخص دارای حرفه خاصی باشد. در مقابل، کارت بازرگانی حقوقی به نام یک شرکت، موسسه، یا سازمان صادر می‌شود. در این نوع کارت، شخصیت حقوقی شرکت یا موسسه مالک کارت بازرگانی است، نه فرد خاصی. در ادامه بحث فرق کارت بازرگانی حقیقی و حقوقی به مدارک مورد نیاز برای دریافت کارت می‌پردازیم.
2. مدارک مورد نیاز برای دریافت کارت
برای دریافت کارت بازرگانی حقیقی، مدارکی از جمله شناسنامه، کارت ملی و گواهی عدم سوء پیشینه فرد متقاضی نیاز است. همچنین، فرد باید مدارک مالیاتی و گواهی داشتن محل کسب را ارائه دهد. درحالی‌که برای کارت بازرگانی حقوقی، علاوه بر مدارک فردی مدیرعامل شرکت، مدارکی نظیر اساسنامه شرکت، روزنامه رسمی ثبت شرکت و ترازنامه مالی شرکت نیز الزامی است.
3. اعتبار کارت
مدت اعتبار کارت بازرگانی حقیقی معمولاً یک ساله است و پس از آن نیاز به تمدید دارد. این در حالی است که کارت بازرگانی حقوقی نیز به طور معمول دارای مدت اعتبار یک ساله است، اما شرکت‌ها می‌توانند با ارائه مدارک مالیاتی و ترازنامه‌های مالی، اعتبار کارت خود را برای مدت طولانی‌تری تمدید کنند.
4. مسئولیت‌های مالیاتی
دارندگان کارت بازرگانی حقیقی به‌عنوان شخص حقیقی مشمول قوانین مالیاتی هستند و باید مالیات‌های مربوط به فعالیت‌های تجاری خود را پرداخت کنند. این مالیات‌ها شامل مالیات‌بردرآمد، مالیات ارزش‌افزوده و سایر مالیات‌های مرتبط است. اما در مورد کارت بازرگانی حقوقی، مسئولیت پرداخت مالیات‌ها بر عهده شرکت یا سازمان است و مالیات‌ها بر اساس درآمد و سود شرکت محاسبه می‌شود.
5. مسئولیت‌های قانونی
مسئولیت قانونی هر کارت را نیز می‌توان جزو تفاوت کارت بازرگانی حقیقی و حقوقی در نظر گرفت. در کارت بازرگانی حقیقی، تمامی مسئولیت‌های قانونی و تعهدات ناشی از فعالیت‌های تجاری بر عهده فرد دارنده کارت است. این به معنای آن است که اگر مشکلاتی مانند بدهی‌های مالی یا مشکلات حقوقی پیش آید، فرد دارنده کارت مسئولیت کامل را بر عهده خواهد داشت. اما در کارت بازرگانی حقوقی، این مسئولیت بر عهده شرکت یا سازمان است و اعضای هیئت‌مدیره یا مدیران شرکت مسئولیت مستقیم ندارند، مگر در موارد خاص که تخلف یا تقلبی صورت گیرد.
6. امکان انتقال کارت بازرگانی
کارت بازرگانی حقیقی به‌هیچ‌وجه قابل‌انتقال به فرد دیگری نیست و فقط به نام فرد صادر شده معتبر است. در مقابل، کارت بازرگانی حقوقی می‌تواند با تغییرات مدیریتی یا مالکیتی شرکت به نام فرد یا افراد جدیدی ثبت شود، البته این امر نیازمند طی مراحل قانونی است.
7. حق امضا و تصمیم‌گیری
در کارت بازرگانی حقیقی، تمام تصمیمات تجاری و حقوقی به عهده فرد دارنده کارت است و او تنها مسئول تصمیم‌گیری‌ها و امضای قراردادها و اسناد تجاری است. در کارت بازرگانی حقوقی، اما حق امضا و تصمیم‌گیری ممکن است به چندین نفر از اعضای هیئت‌مدیره یا مدیران شرکت واگذار شود. این امر بستگی به ساختار مدیریتی و اساسنامه شرکت دارد.
8. محدوده فعالیت
کارت بازرگانی حقیقی معمولاً برای کسب‌وکارهای کوچک و متوسط مناسب است، زیرا فرد دارنده کارت ممکن است منابع و توانایی‌های محدودتری نسبت به یک شرکت داشته باشد. در مقابل، کارت بازرگانی حقوقی برای شرکت‌ها و سازمان‌های بزرگ که به منابع مالی و انسانی بیشتری دسترسی دارند و قادر به انجام فعالیت‌های تجاری گسترده‌تر هستند، مناسب‌تر است.
شرایط دریافت کارت بازرگانی حقیقی و حقوقی
تفاوت بین شخصیت حقیقی و حقوقی به ماهیت و ساختار قانونی آنها برمی‌گردد. یک شخصیت حقیقی به یک فرد انسانی اشاره دارد که به‌عنوان یک فرد مستقل می‌تواند اقدام به انجام فعالیت‌های تجاری، حقوقی و اقتصادی کند. در مقابل، شخصیت حقوقی یک نهاد قانونی است که ممکن است شامل شرکت‌ها، موسسات، سازمان‌ها و نهادهای مشابه باشد. شخصیت حقوقی به‌خودی‌خود وجود فیزیکی ندارد، اما در چارچوب قانون می‌تواند؛ مانند یک فرد واقعی به کسب‌وکار بپردازد، قرارداد ببندد، و تعهدات قانونی بر عهده بگیرد.
این تفاوت باعث می‌شود که مسئولیت‌ها، تعهدات مالیاتی و حقوقی، و نحوه تعامل با سایر نهادها در این دو حالت متفاوت باشد. در شخصیت حقیقی، مسئولیت‌ها و تعهدات به‌صورت مستقیم بر عهده فرد است، درحالی‌که در شخصیت حقوقی، این مسئولیت‌ها بر عهده نهاد یا شرکت قرار می‌گیرد و اعضای آن تنها در چارچوب قوانین و در موارد خاص مسئولیت دارند. شرایط دریافت کارت بازرگانی حقیقی و حقوقی یا مدارک لازم دریافت کارت بازرگانی حقیقی و حقوقی به صورت زیر است:
مدارک دریافت کارت بازرگانی حقیقی
برای دریافت کارت بازرگانی حقیقی، فرد متقاضی باید شرایط و مدارک ذیل را فراهم کند:
تابعیت ایرانی: متقاضی باید تابعیت ایرانی داشته باشد. اتباع خارجی تحت شرایط خاص و با مجوزهای لازم می‌توانند کارت بازرگانی دریافت کنند.
حداقل سن 23 سال: فرد متقاضی باید حداقل 23 سال سن داشته باشد.
گواهی عدم سوء پیشینه: متقاضی باید گواهی عدم سوء پیشینه ارائه دهد که نشان دهد وی در هیچ محکمه‌ای به جرائم سنگین محکوم نشده است.
مدارک شناسایی: ارائه شناسنامه، کارت ملی، و کپی از تمامی صفحات آنها الزامی است.
گواهی پایان خدمت یا معافیت: برای آقایان، ارائه گواهی پایان خدمت یا معافیت دائم از خدمت نظام‌وظیفه ضروری است.
محل کسب مشخص: فرد متقاضی باید محلی را برای کسب‌وکار خود معرفی کرده و سند مالکیت یا اجاره‌نامه آن را ارائه دهد.
کد اقتصادی و مالیاتی: دریافت کد اقتصادی و ارائه گواهی‌های مربوط به پرداخت مالیات‌های لازم از سوی سازمان امور مالیاتی ضروری است.
داشتن حداقل مدرک دیپلم: حداقل مدرک تحصیلی برای دریافت کارت بازرگانی حقیقی، دیپلم متوسطه است.
ارائه حساب بانکی معتبر: فرد متقاضی باید یک حساب بانکی معتبر به نام خود داشته باشد و مدارک مربوط به آن را ارائه دهد.
ارائه گواهی سلامت: در برخی موارد، ارائه گواهی سلامت جسمی و روانی از سوی پزشک معتمد ضروری است.
مدارک دریافت کارت بازرگانی حقوقی
برای دریافت کارت بازرگانی حقوقی، شرکت یا سازمان متقاضی باید شرایط و مدارک مذکور را تهیه و ارائه کند:
ثبت شرکت: شرکت متقاضی باید در اداره ثبت شرکت‌ها به ثبت رسیده باشد و مدارک مربوط به ثبت شرکت و روزنامه رسمی که آگهی تأسیس و تغییرات شرکت در آن منتشر شده، ارائه شود.
داشتن مدیرعامل واجد شرایط: مدیرعامل شرکت باید شرایط لازم برای دریافت کارت بازرگانی را داشته باشد، از جمله داشتن گواهی عدم سوء پیشینه، کارت پایان خدمت (برای آقایان) و مدارک شناسایی معتبر.
ارائه اساسنامه شرکت: ارائه اساسنامه شرکت که در آن نوع فعالیت‌ها و اهداف شرکت مشخص شده باشد، الزامی است.
گواهی مالیاتی و کد اقتصادی: شرکت باید کد اقتصادی داشته و گواهی‌های مربوط به پرداخت مالیات‌های لازم را ارائه دهد.
داشتن محل کسب مشخص: شرکت باید مکانی برای انجام فعالیت‌های تجاری خود داشته باشد و سند مالکیت یا اجاره‌نامه آن را ارائه کند.
ترازنامه و حسابرسی مالی: شرکت باید ترازنامه مالی آخرین سال مالی خود را که به تأیید حسابرس رسمی رسیده است، ارائه دهد.
ارائه گواهی بانکی: شرکت باید مدارکی از حساب‌های بانکی خود ارائه دهد که نشان‌دهنده توانایی مالی آن برای انجام فعالیت‌های تجاری باشد.
ارائه گواهی تایید صلاحیت مالیاتی: شرکت باید گواهی تایید صلاحیت مالیاتی از سازمان امور مالیاتی کشور دریافت و ارائه کند.
گواهی عضویت در اتاق بازرگانی: شرکت باید عضو اتاق بازرگانی باشد و گواهی عضویت خود را ارائه دهد.
پرداخت حق بیمه تامین اجتماعی: شرکت باید گواهی پرداخت حق بیمه کارکنان خود به سازمان تأمین اجتماعی را ارائه دهد.
نحوه دریافت کارت بازرگانی حقیقی و حقوقی
کارت بازرگانی به‌عنوان یکی از ابزارهای ضروری برای انجام فعالیت‌های تجاری بین‌المللی، مجوزی است که به افراد حقیقی و حقوقی اجازه می‌دهد تا به‌صورت قانونی واردات و صادرات کالا و خدمات را انجام دهند. دریافت کارت بازرگانی یکی از مراحل مهم برای افرادی است که قصد دارند در عرصه تجارت بین‌المللی فعالیت کنند. این کارت به دو دسته حقیقی و حقوقی تقسیم می‌شود که هر کدام از این دو نوع، روند دریافت خاص خود را دارند. در ادامه نحوه دریافت کارت بازرگانی حقیقی و حقوقی را بررسی می‌کنیم.
نحوه دریافت کارت بازرگانی حقیقی
- ثبت‌نام در سامانه اتاق بازرگانی: اولین قدم برای دریافت کارت بازرگانی حقیقی، ثبت‌نام در سامانه اتاق بازرگانی است. متقاضی باید به سایت مربوطه مراجعه کرده و اطلاعات شخصی و شغلی خود را در فرم‌های مربوطه وارد کند.
- تکمیل مدارک و بارگذاری در سامانه: پس از ثبت‌نام، متقاضی باید تمامی مدارک موردنیاز را جمع‌آوری کرده و در سامانه بارگذاری کند. این مدارک شامل شناسنامه، کارت ملی، گواهی پایان خدمت یا معافیت، گواهی عدم سوء پیشینه و مدارک مربوط به محل کسب است.
- پرداخت هزینه‌های مربوطه: پس از تکمیل مدارک و ثبت آنها در سامانه، متقاضی باید هزینه‌های مربوط به صدور کارت بازرگانی را از طریق سامانه پرداخت کند.
- مراجعه حضوری به اتاق بازرگانی: در برخی موارد، متقاضی ممکن است نیاز به مراجعه حضوری به اتاق بازرگانی داشته باشد تا مدارک و اطلاعات خود را تأیید کند.
- دریافت کارت بازرگانی: پس از تأیید مدارک و پرداخت هزینه‌ها، کارت بازرگانی حقیقی صادر شده و به متقاضی تحویل داده می‌شود. این کارت معمولاً به مدت یک سال اعتبار دارد و پس از آن باید تمدید شود.
نحوه دریافت کارت بازرگانی حقوقی
- ثبت شرکت و دریافت مدارک قانونی: برای دریافت کارت بازرگانی حقوقی، ابتدا باید شرکت یا موسسه حقوقی در اداره ثبت شرکت‌ها ثبت شود و مدارک قانونی آن از جمله اساسنامه، آگهی تاسیس و روزنامه رسمی تهیه شود.
- ثبت‌نام در سامانه اتاق بازرگانی به نام شرکت: مدیرعامل شرکت باید اطلاعات شرکت را در سامانه اتاق بازرگانی ثبت کند. این اطلاعات شامل مشخصات شرکت، اطلاعات مالی، و اطلاعات مربوط به مدیران شرکت است.
- جمع‌آوری و بارگذاری مدارک لازم: مدارک مورد نیاز شامل اساسنامه شرکت، ترازنامه مالی، گواهی عدم سوء پیشینه مدیرعامل، کد اقتصادی شرکت، گواهی پرداخت حق بیمه کارکنان و سایر مدارک مرتبط باید تهیه و در سامانه بارگذاری شود.
- پرداخت هزینه‌های صدور کارت: پس از تکمیل و بارگذاری مدارک، شرکت باید هزینه‌های صدور کارت بازرگانی را پرداخت کند. این پرداخت به‌صورت آنلاین از طریق سامانه اتاق بازرگانی انجام می‌شود.
- بررسی و تایید مدارک توسط اتاق بازرگانی: پس از پرداخت هزینه‌ها، مدارک توسط کارشناسان اتاق بازرگانی بررسی و تأیید می‌شود. در این مرحله ممکن است نیاز به اصلاح یا ارائه مدارک اضافی باشد.
- دریافت کارت بازرگانی حقوقی: پس از تایید نهایی مدارک و پرداخت هزینه‌ها، کارت بازرگانی حقوقی صادر شده و به مدیرعامل یا نماینده شرکت تحویل داده می‌شود. این کارت نیز معمولاً یک سال اعتبار دارد و قابل‌تمدید است.