با گسترش فعالیتهای اقتصادی و افزایش نیاز به حضور در بازارهای تجاری، بسیاری از موسسات و شرکتهای غیرتجاری به دنبال تغییر ساختار حقوقی خود هستند. تبدیل شرکت غیرتجاری به تجاری یکی از روشهای موثر برای ورود به بازار رقابتی و بهرهمندی از مزایای قانونی و مالیاتی است. در این فرآیند، موسسات غیرتجاری که معمولاً در زمینههای غیرانتفاعی مانند فرهنگی، آموزشی یا خدماتی فعالیت میکنند، با تغییر ساختار، به یک شرکت تجاری تبدیل میشوند و میتوانند به صورت قانونی در فعالیتهای اقتصادی مشارکت کنند.
آوا حساب با ارائه خدمات تخصصی در حوزه ثبت شرکت و تبدیل موسسات غیرتجاری به شرکت تجاری، فرآیند ثبت و تغییر ساختار حقوقی شرکتها را به شکلی حرفهای و سریع انجام میدهد. در این مطلب با بررسی شرایط تبدیل موسسات غیرتجاری به شرکت تجاری همراه ما باشید.
شرکت غیرتجاری چیست؟
شرکت غیرتجاری به نهادی گفته میشود که با هدفهای غیرانتفاعی تشکیل میشود و معمولاً در زمینههای علمی، فرهنگی، آموزشی، خیریهای یا خدمات اجتماعی فعالیت میکند. این شرکتها برای کسب سود مالی تأسیس نمیشوند و تمام درآمد خود را صرف پیشبرد اهداف خاص خود میکنند.
انواع شرکتهای غیرتجاری شامل موسسات فرهنگی، آموزشی، خیریهها و انجمنهای حرفهای هستند. اگرچه این موسسات مجاز به دریافت هزینه برای خدماتشان هستند، ولی هدف اصلی آنها کسب سود نیست. برای ثبت شرکت در تهران یا هر شهر دیگری، باید اساسنامه و مدارک مرتبط با اهداف غیرتجاری به مراجع قانونی ارائه شود تا شرکت بهطور رسمی ثبت شود.
شرکت تجاری چیست؟
حالا شاید برای شما این سوال پیش بیاید که شرکت تجاری چیست؟ شرکت تجاری به نهادی گفته میشود که با هدف کسب سود و انجام فعالیتهای اقتصادی در زمینههای تجاری، تولیدی و خدماتی تشکیل میشود. این شرکتها پس از ثبت شرکت، شخصیت حقوقی پیدا کرده و طبق قوانین تجاری کشور فعالیت میکنند.
انواع شرکتهای تجاری شامل شرکتهای سهامی، مسئولیت محدود، تضامنی، تعاونی و … است که هرکدام ساختار حقوقی و مدیریتی خاص خود را دارند. این شرکتها معمولاً در حوزههایی مانند تولید، صادرات و واردات، بازرگانی و خدمات مالی فعالیت میکنند.
فرآیند ثبت شرکت در شرکتهای تجاری نیازمند ارائه مدارکی مانند اساسنامه، اظهارنامه مالیاتی، اسناد هویتی اعضا و مشخصات مدیران است. ثبت این شرکتها به آنها امکان میدهد در چارچوب قانون به معاملات تجاری بپردازند و از حمایتهای حقوقی بهرهمند شوند.

تبدیل موسسات غیرتجاری به شرکت تجاری
تبدیل شرکتهای غیرتجاری به شرکتهای تجاری به معنای تغییر وضعیت حقوقی یک شرکت با اهداف غیرانتفاعی به شرکتی با اهداف اقتصادی و سودآور است. این فرآیند زمانی انجام میشود که موسسه غیرتجاری تصمیم به ورود به فعالیتهای تجاری و کسب سود داشته باشد. روشهای تبدیل موسسات غیرتجاری به شرکت تجاری شامل:
1. روش اختیاری:
در این روش، موسسه غیرتجاری با تصمیم اعضا و با تصویب مجمع عمومی فوقالعاده، به یک شرکت تجاری تبدیل میشود. تغییر اساسنامه و اهداف موسسه ضروری است. این تغییر باید در اداره ثبت شرکتها به ثبت برسد.
مثال: تبدیل یک موسسه فرهنگی به شرکت خدماتی با هدف کسب سود.
2. روش اجباری:
در برخی شرایط، قانون شرکتها را مجبور به تغییر میکند. طبق ماده ۵ قانون تجارت، اگر سرمایه یک شرکت سهامی به زیر حداقل قانونی برسد، شرکت باید سرمایه خود را افزایش دهد یا به نوع دیگری از شرکتهای تجاری تبدیل شود. عدم رعایت این موضوع ممکن است منجر به انحلال شرکت از سوی دادگاه شود.
این تغییر میتواند باعث رشد اقتصادی و گسترش فعالیتهای شرکت شود، بهویژه زمانی که اهداف غیرانتفاعی به اهداف اقتصادی تبدیل میشوند.
شرایط تبدیل موسسات غیرتجاری به شرکت تجاری
تبدیل موسسات غیرتجاری به شرکت تجاری به معنای تغییر ساختار قانونی و فعالیت یک موسسه از یک نهاد غیرانتفاعی به یک کسبوکار تجاری است. این فرآیند مستلزم رعایت برخی الزامات قانونی و شرایط ویژه است که به دو بخش شرایط مشترک و شرایط اختصاصی تقسیم میشود.
۱. شرایط مشترک برای تبدیل شرکت غیرتجاری به تجاری
این شرایط برای همه انواع موسسات و شرکتها الزامی است:
- وجود شخصیت حقوقی: بر اساس ماده ۵۸۳ قانون تجارت، موسسه باید از زمان ثبت دارای شخصیت حقوقی معتبر باشد. تنها موسسات ثبتشده میتوانند فرآیند تبدیل به شرکت تجاری را آغاز کنند.
- تصمیمگیری قانونی: طبق ماده ۵۸۹ قانون تجارت، تصمیمگیری در خصوص تبدیل موسسه باید توسط مجمع عمومی فوقالعاده یا مرجع تصمیمگیرندهای که در اساسنامه ذکر شده، انجام شود.
- رعایت قوانین شرکت مقصد: تغییرات ساختاری باید مطابق با مقررات شرکت تجاری مقصد باشد. به عنوان مثال، اگر موسسه بخواهد به شرکت سهامی تبدیل شود، باید شرایط سرمایه، ساختار سهامداران و نوع مدیریت آن را رعایت کند.
- تصویب تغییرات در مجمع عمومی: تصمیم نهایی برای تبدیل موسسه باید در مجمع عمومی فوقالعاده تصویب و به تأیید تمامی اعضا برسد.

۲. شرایط اختصاصی برای تبدیل موسسات غیرتجاری به شرکت تجاری
برخی شرایط ویژه بسته به نوع شرکت جدید و ساختار تجاری آن تعیین میشوند:
- سابقه فعالیت: در بسیاری از موارد، موسسه باید حداقل دو سال فعالیت مستمر داشته باشد تا امکان تبدیل وجود داشته باشد. این شرط برای اطمینان از تجربه عملی و پایدار بودن فعالیت موسسه ضروری است.
- تنظیم ترازنامه مالی: ارائه دو ترازنامه مالی مورد تایید اعضای موسسه، برای بررسی وضعیت مالی و اقتصادی الزامی است. این ترازنامهها باید دقیق و مطابق با استانداردهای حسابداری باشند.
- تغییر در ساختار مدیریتی: در برخی موارد، تغییر ساختار مدیریتی و انتخاب مدیران جدید مطابق با اساسنامه جدید شرکت تجاری ضروری است.
- سرمایه اولیه کافی: شرکت جدید باید سرمایه اولیه کافی برای ثبت داشته باشد. این مقدار بر اساس نوع شرکت تجاری مانند سهامی خاص یا مسئولیت محدود متفاوت است.
- پذیرهنویسی: اگر موسسه بخواهد به شرکت سهامی عام تبدیل شود، نیاز به پذیرهنویسی عمومی و جذب سرمایهگذاران جدید دارد.
تبدیل موسسات غیرتجاری به شرکت تجاری یک فرآیند حقوقی پیچیده است که باید مطابق قوانین تجارت و مقررات ثبت شرکتها انجام شود. رعایت تمامی شرایط مشترک مانند داشتن شخصیت حقوقی و تصویب تغییرات در مجمع عمومی و همچنین شرایط اختصاصی نظیر ارائه ترازنامههای مالی و تغییر ساختار مدیریتی، برای اطمینان از موفقیت این فرآیند الزامی است. این تغییر میتواند به رشد اقتصادی و توسعه بازار موسسات کمک کند و آنها را در مسیر کسب سود و فعالیتهای تجاری قرار دهد.
نکات مهم در تبدیل انواع موسسات غیر تجاری به تجاری
تبدیل موسسات غیر تجاری به شرکتهای تجاری یکی از فرآیندهای مهم در مسیر گسترش و تغییر ساختار حقوقی کسبوکارها است. برای انجام این فرآیند، نکات خاصی وجود دارد که باید با دقت رعایت شوند.
- تصمیم مجمع عمومی فوق العاده: تبدیل موسسه غیر تجاری به شرکت تجاری نیازمند تصمیمگیری در مجمع عمومی فوقالعاده برای تغییر قالب شرکت و موضوع فعالیت است.
- رعایت حد نصابهای قانونی: باید حد نصابهای تعداد شرکا و سرمایه اولیه مطابق با قوانین نوع شرکت مقصد رعایت شود.
- پرداخت سرمایه اولیه: در برخی شرکتها، باید سرمایه اولیه به طور کامل پرداخت شود و در برخی دیگر، تقویم سرمایه کافی است.
- مهلت یک ماهه برای اعلام به ثبت شرکتها: پس از تصمیم مجمع، باید ظرف یک ماه به اداره ثبت شرکتها اعلام شود، در غیر این صورت تصمیمات معتبر نخواهد بود.
- برخورد سختگیرانه اداره ثبت شرکتها: اداره ثبت در این زمینه دقت زیادی به خرج میدهد و ممکن است مشکلات اجرایی ایجاد شود؛ بنابراین بهتر است با شرایط تبدیل موسسات غیر تجاری به شرکتهای تجاری بهخوبی آشنا باشید.
- تطبیق با نوع شرکت مقصد: موسسه باید با توجه به نوع شرکت تجاری که به آن تبدیل میشود، قوانین و الزامات مربوطه را رعایت کند.
تأثیرات تغییر موضوع فعالیت: در صورت تبدیل به شرکتهای تجاری، موضوع فعالیت موسسه باید بهطور مناسب تغییر کند تا با هدف تجاری شرکت همخوانی داشته باشد.
این نکات باید با دقت و توجه به جزئیات قانونی انجام شود تا فرآیند تبدیل موسسات غیر تجاری به شرکتهای تجاری بهطور صحیح انجام گیرد.
سوالات متداول
آیا میتوان هر نوع موسسه غیرتجاری را به شرکت تجاری تبدیل کرد؟
بله، موسسات غیرتجاری میتوانند به انواع مختلف شرکتهای تجاری تبدیل شوند، مشروط بر اینکه شرایط و قوانین مربوطه رعایت شود.
چه زمانی باید تصمیم به تبدیل موسسه غیرتجاری به شرکت تجاری گرفته شود؟
زمانی که موسسه قصد داشته باشد فعالیتهای تجاری انجام دهد یا به دلایل قانونی نیاز به تبدیل داشته باشد، باید این فرآیند را طی کند.
آیا برای تبدیل موسسه غیرتجاری به شرکت تجاری نیاز به تغییر موضوع موسسه است؟
بله، در بسیاری از موارد باید موضوع موسسه تغییر کند تا مطابق با نوع شرکت تجاری جدید باشد.
چه شرایطی برای تبدیل موسسه غیرتجاری به شرکت سهامی باید رعایت شود؟
در تبدیل موسسه به شرکت سهامی، باید حداقل سه شریک وجود داشته باشد و سرمایه اولیه باید تقویم و پرداخت شود.
چه مدت زمانی پس از تصویب تغییرات باید آن را به اداره ثبت شرکتها اعلام کرد؟
تغییرات باید حداکثر ظرف یک ماه پس از تصویب در مجمع عمومی به اداره ثبت شرکتها اعلام شود.
آیا تبدیل موسسه غیرتجاری به شرکت تجاری محدودیتهای خاصی دارد؟
بله، بسته به نوع شرکت تجاری که موسسه به آن تبدیل میشود، باید شرایط خاص مانند حد نصاب سرمایه، تعداد شرکا و نوع مدیریت رعایت شود.
بروزرسانی شده در تاریخ 1404/01/16 ساعت 10:25